بيت كوين نوعي ارز مجازي است كه با رسيدن قيمتش به ۱۳ هزار دلار در اوايل سال ۲۰۱۸، به شهرت و شكوفايي زيادي رسيد و تركيبي بود از خلاقيت، پشت سر گذاشتن موانع قانوني و كنار زدن واسطه‌ها در امور مالي و بانكي مختلف كه ترانش‌هاي مالي را در سطحي بين‌المللي مقدور مي‌ساخت. به همين خاطر در مدت كوتاه ظهورش توانست توجه زيادي را به سمت خود جلب كند.
بعد از bitcoin، رمزارزها بسياري پا به دنيا گذاشتند كه ويژگي‌هايي مشابه به آن داشتند و دارند. كريپتوكارنسي‌ها يا رمزارزها داراي ويژگي‌ها و ظرفيت‌هاي فوق‌العاده‌اي هستند و از همين روست كه با گذشت حدود تنها ۱۰ سال از روي كار آمدن در بازار، شهرت زيادي پيدا كرده‌اند.
كريپتوكارنسي‌هاي مختلف نظير بيت كوين، در بستر شبكه‌اي بزرگ فعاليت مي‌كنند كه به آن بلاك چين گفته مي‌شود. اين شبكه، كاربران بسيار زيادي دارد و امكان دخل و تصرف در داده‌هاي آن وجود ندارد.
گسترده بودن، تعداد زياد كاربران، نبود امكان تخلف و تقلب در شبكه و همچنين نبود ناظري بر شبكه، آن را به محيطي آزاد و اثربخش براي فعاليت‌هاي ارتباطي در حيطه‌هاي گوناگون بدل مي‌سازد.
به عبارت دقيق‌تر، bitcoin در بستر شبكه غيرمتمركز بلاك چين فعاليت مي‌كند.
تعريف Bitcoin
بيت كوين و كريپتوكارنسي‌هاي ديگر، خطوطي از رمزهاي رايانه‌اي هستند كه ارزش پولي دارند. اين خطوط رمز با رايانه‌هاي قوي و مصرف انرژي برق بسيار زيادي توليد مي‌شوند. به كريپتوكارنسي‌ها، ارز ديجيتال هم گفته مي‌شود.
اين ارزها، شكلي از پول‌هاي ديجيتالي هستند كه با محاسبات رياضياتي پيچيده خلق مي‌شوند. شايد سوال كنيد كه معناي كريپتو در واژه كريپتوكارنسي يعني چه و از كجا مي‌آيد. اين واژه از كريپتوگرافي گرفته شده است. كريپتوگرافي به فرايندي گفته مي‌شود كه خلق سكه‌هاي جديد را حفاظت مي‌كند.
نكته مهمي كه درباره بيتكوين و ارزهاي مشابه آن وجود دارد، نبود نظارت‌هاي مركزي بر آنهاست. به عبارت بهتر، هيچ دولت، نهاد و ارگاني روي اين ارزها نظارت ندارد و در بستر شبكه‌اي كاملا آزاد، بي‌سانسور و بي‌مانع فعاليت مي‌كنند.
دولت‌هاي مختلف در كشورهاي گوناگون، هنوز نمي‌دانند كه بايد چه واكنشي نسبت به بيت كوين و هم‌تايانش داشته باشند.
برخي از آنها، اقدام به ممنوعيت و حذف آن مي‌كنند و برخي ديگر در تلاشند تا آن را بهتر درك كرده و با شناختش از ويژگي‌ها و ظرفيت‌هايي كه دارد، نهايت استفاده را ببرند.
تاريخچه بيت كوين را مي‌دانيد؟
بيت كوين نخستين ارز ديجيتالي است و هيچ‌كس نمي‌داند كه سازنده آن كيست. بيشتر ارزهاي ديجيتالي در سكوت توليد مي‌شوند.
براي مثال، گفته مي‌شود كه سازنده بيت كوين، فردي به نام ساتوشي ناكوموتو (Satoshi Nakomoto) است. دقيقا مشخص نيست كه ساتوشي ناكوموتو واقعا يك فرد است يا گروهي از افراد تحت اين نام، اقدام به توليد bitcoin كرده‌اند.
بعد از اينكه رمزارز بيت كوين به دنيا پا نهاد، ديگر خبري از ساتوشي ناكوموتو نيست. بعد از اين رمزارز، رمزارزهاي متفاوت ديگري مانند لايت‌كوين، اتريوم و… هم به دنيا معرفي شده‌اند.
يكي از مزاياي اصلي bitcoin، اين است كه مي‌توان آن را در حالت آفلاين هم در يك سخت‌افزار امن ذخيره كرد. به اين حالت، ذخيره سرد گفته مي‌شود. با وجود ذخيره سرد، امكان به سرقت رفتن bitcoin و رمزارزها وجود نخواهد داشت.
ذخيره سرد، در مقابل ذخيره گرم قرار دارد. ذخيره گرم، نوعي ذخيره‌سازي است كه طي آن، داده‌ها روي سطح اينترنت ذخيره مي‌شوند و در نتيجه، امكان به سرقت رفتن آن هم به وجود مي‌آيد.
چرا بيت كوين اين‌قدر جنجال برانگيز است؟
دلايل متعددي در شهرت bitcoin و هم‌تايان آن نقش دارند. براي مثال، از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، فعاليت‌هاي مجرمان و خلافكاران با بيت كوين، اين ارز ديجيتالي را به شهرت رساند. آنها با كمك اين ارز ديجيتالي، فعاليت‌هاي مجرمانه خود را به دور از چشم ناظران و قانون پيگيري مي‌كردند.
نكته مهم ديگري كه باعث مي‌شد، اعمال خلافكارانه در اين بستر صورت بگيرد، نبود وجود نظارت‌هاي دولتي و دريافت نكردن ماليات از دارايي‌هاي موجود در بستر بلاك چين بود.
همان‌طور كه پيش‌تر هم گفته شد، دولت‌ها هنوز نتوانسته‌اند كه قوانيني منسجم در حيطه ارزهاي ديجيتالي تدوين كنند و بنابراين، موضوعاتي مانند دريافت ماليات هم درباره bitcoin و هم‌تايان آن مطرح نمي‌شود.
اِسكم‌ها (scam) نيز يكي از دلايلي هستند كه نام رمزارزها را در دنيا مطرح كردند. اسكم‌ها، همان تله‌هايي هستند كه در قالب‌هايي موجه سر راه كاربران به ويژه افراد تازه‌وارد يا ناوارد قرار مي‌گيرند تا آنها را به بهانه رسيدن به سود در دنياي ارزهاي ديجيتالي، تلكه كنند.
از آنجا كه بلاك چين يعني بستري كه در آن رمزارزها تراكنش مي‌شوند، امكان برقراري ارتباطي بي‌واسطه را ميان افراد فراهم مي‌كند، ديگر نيازي به واسطه‌هايي مانند بانك‌ها و موسسات مالي نخواهد بود.
در نتيجه اين عامل هم دليل ديگري است براي اينكه ارزهاي ديجيتالي نظير bitcoin به شهرت فراواني رسيده‌اند.
بيت كوين چگونه فعاليت مي‌كند؟
همان‌طور كه پيش‌تر هم گفته شد، bitcoin نوعي ارز ديجيتالي است كه بدون نياز به واسطه‌ها و بانك‌ها قابليت تبادل و تراكنش دارد.
با داشتن بيت كوين، انگار طلا در اختيار داريد. به اين معنا كه بيت كوين‌ها مانند طلا داراي ارزش هستند و قابليت معامله دارند. بعضي از خرده‌فروشي‌ها و كسب و كارها، بيت كوين را به عنوان روشي براي پرداخت در نظر مي‌گيرند.
بيت كوين‌ها، بعد از تبادل در كيف پول‌هاي ديجيتالي قرار مي‌گيرند. هر كيف پول ديجيتالي، يك پايگاه داده كوچك است كه كاربران روي سيستم‌هاي رايانه، تلفن‌هاي هوشمند و تبلت‌هاي خود ذخيره مي‌كنند.
كاربران مختلف كه در شبكه بلاك چين حاضر هستند، گره ناميده مي‌شوند و هر تراكنشي كه در شبكه بلاك چين صورت مي‌گيرد بايد به تاييد تمام گره‌ها يا همان كاربران برسد. با توجه به اين ويژگي، امكان اينكه تغيير در داده‌ها به وجود بيايد يا كسي تقلب و كلاه‌برداري كند بسيار اندك خواهد بود.
بيت كوين و هم‌تايان آن تهديد هستند يا فرصت؟
بيت كوين و كريپتوكارنسي‌هاي ديگر، ابزاري هستند كه ظرفيت فراواني دارند. اگر به واژه ابزار در اينجا دقت كنيد به خوبي متوجه خواهيد شد، كه رمزارزها مي‌توانند ظرفيت‌هاي بسيار مثبت يا نامساعدي در دنيا ايجاد كنند.
از آنجا كه آنها ابزاري براي تراكنش‌ها در دنياي تجارت، ماليات و اقتصاد هستند، بنا به كاربرد و شيوه استفاده است كه مي‌توان روي مثبت يا منفي بودن‌شان قضاوت كرد.
در واقع به صورت ذاتي، ابزارهايي هستند كه ظرفيتي فوق‌العاده براي ايجاد مزاياي مثبت يا منفي در دنيا دارند. اين كاربران و كشورها هستند كه اين مثبت يا منفي بودن را مشخص مي‌كنند.
********
بيت كويين چيست